Bert van Wee en Henk Meurs publiceren vandaag op de opiniepagina van het FD een reactie op de kritiek op het Carbontax model en onderzoeker Robert Kok, verantwoordelijk voor het model. Hun boodschap luidt: als de uitkomsten je niet bevallen, geef dan niet de schuld aan het model of de onderzoeker, maar kijk eens kritisch naar je eigen beleid.

Vandaag vindt in de Tweede Kamer een hoorzitting en rondetafelgesprek plaats omtrent de subsidiëring van elektrisch rijden en het gebruik van het Carbontax-model. Die discussie wordt politiek vooral aangeslingerd door de Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Bart Snels (Groenlinks). De afgelopen jaren is de subsidie op het rijden in EV’s vele malen hoger geweest dan begroot. In 2018 was de EV-verkoop 300 procent hoger dan voorspeld. De Kamerleden wijten dat aan het gebruikte Carbontax model. Dat werd ontwikkeld door Robert Kok van Revnext. De kritiek luidt: het model is niet door TNO gevalideerd, het schat nieuwverkopen van elektrische auto’s en kosten veel te laag in, en niemand weet hoe het werkt. Lees hier ons redactioneel commentaar: de overheid kan nu beter de particuliere aanschaf van een EV-occasion subsidiëren.

Meurs (hoogleraar mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen aan Radboud Universiteit) en Van Wee (hoogleraar transportbeleid aan TU Delft en promotor van Robert Kok) storen zich aan de kritiek, die volgens hen de indruk geeft dat onderzoekers de uitkomsten hebben gemanipuleerd voor politieke doeleinden.

Politici die aanzienlijk hogere kwaliteit eisen dan het Revnext-model, zoeken een zekerheid die niet geboden kan worden.

De wetenschappers benadrukken dat bewust is gekozen voor het Carbontax-model van Revnext, voor de berekeningen in het kader van het klimaatakkoord. Zij hebben de technische rapportage gelezen met de beschrijving van het model en concluderen dat het model wetenschappelijk deugdelijk is.

“Nu is geen enkel model perfect, en ook dit model niet. Politici die aanzienlijk hogere kwaliteit eisen dan het Revnext-model, zoeken een zekerheid die niet geboden kan worden”, schrijven Meurs en Van Wee. “In het algemeen kun je stellen dat menselijk gedrag en maatschappelijke ontwikkelingen inherent onzeker zijn, en dus ook de modellering ervan. Bij de modellering van nieuwe technologie, zoals elektrische auto’s, is de onzekerheid nog groter. Er is nog weinig ervaring met de verkopen van die auto’s.”

De discussie moet gaan over het beleid, en niet over modellen.

Dat de werkelijke elektrische nieuwverkopen in 2018 veel hoger waren dan in 2015 door het model voorspeld, vinden de briefschrijvers goed te verklaren. “Ten eerste is het beleid na 2015 veranderd ten opzichte van het beleid dat de onderzoekers destijds kregen aangeleverd. Ten tweede is de economische groei sterker geweest dan in het model was verondersteld. En tot slot is de daling van de kosten van accupakketten sterker geweest dan indertijd ingeschat. (…) Als in het model met deze werkelijke ontwikkelingen was gerekend, dan zouden de uitkomsten dichter in de buurt van de werkelijkheid hebben gelegen. Kritiek op het model omdat de werkelijkheid anders is verlopen dan de middenwaarde die in de berekeningen voor het fiscaal beleid is geraamd, is onterechte kritiek. (…) De kritiek dat de onderzoekers op de beleidsstoel zijn gaan zitten, snappen we niet. Beleidsmakers leveren beleidsscenario’s aan. Onderzoekers rekenen die door. De discussie moet gaan over het beleid, en niet over modellen. En al helemaal niet over de integriteit van afzonderlijke onderzoekers”, zo schrijven zij in het FD. 

Bert van Wee en Henk Meurs publiceren vandaag op de opiniepagina van het FD een reactie op de kritiek op het Carbontax model en onderzoeker Robert Kok, verantwoordelijk voor het model. Hun boodschap luidt: als de uitkomsten je niet bevallen, geef dan niet de schuld aan het model of de onderzoeker, maar kijk eens kritisch naar je eigen beleid.

Vandaag vindt in de Tweede Kamer een hoorzitting en rondetafelgesprek plaats omtrent de subsidiëring van elektrisch rijden en het gebruik van het Carbontax-model. Die discussie wordt politiek vooral aangeslingerd door de Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Bart Snels (Groenlinks). De afgelopen jaren is de subsidie op het rijden in EV’s vele malen hoger geweest dan begroot. In 2018 was de EV-verkoop 300 procent hoger dan voorspeld. De Kamerleden wijten dat aan het gebruikte Carbontax model. Dat werd ontwikkeld door Robert Kok van Revnext. De kritiek luidt: het model is niet door TNO gevalideerd, het schat nieuwverkopen van elektrische auto’s en kosten veel te laag in, en niemand weet hoe het werkt. Lees hier ons redactioneel commentaar: de overheid kan nu beter de particuliere aanschaf van een EV-occasion subsidiëren.

Meurs (hoogleraar mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen aan Radboud Universiteit) en Van Wee (hoogleraar transportbeleid aan TU Delft en promotor van Robert Kok) storen zich aan de kritiek, die volgens hen de indruk geeft dat onderzoekers de uitkomsten hebben gemanipuleerd voor politieke doeleinden.

Politici die aanzienlijk hogere kwaliteit eisen dan het Revnext-model, zoeken een zekerheid die niet geboden kan worden.

De wetenschappers benadrukken dat bewust is gekozen voor het Carbontax-model van Revnext, voor de berekeningen in het kader van het klimaatakkoord. Zij hebben de technische rapportage gelezen met de beschrijving van het model en concluderen dat het model wetenschappelijk deugdelijk is.

“Nu is geen enkel model perfect, en ook dit model niet. Politici die aanzienlijk hogere kwaliteit eisen dan het Revnext-model, zoeken een zekerheid die niet geboden kan worden”, schrijven Meurs en Van Wee. “In het algemeen kun je stellen dat menselijk gedrag en maatschappelijke ontwikkelingen inherent onzeker zijn, en dus ook de modellering ervan. Bij de modellering van nieuwe technologie, zoals elektrische auto’s, is de onzekerheid nog groter. Er is nog weinig ervaring met de verkopen van die auto’s.”

De discussie moet gaan over het beleid, en niet over modellen.

Dat de werkelijke elektrische nieuwverkopen in 2018 veel hoger waren dan in 2015 door het model voorspeld, vinden de briefschrijvers goed te verklaren. “Ten eerste is het beleid na 2015 veranderd ten opzichte van het beleid dat de onderzoekers destijds kregen aangeleverd. Ten tweede is de economische groei sterker geweest dan in het model was verondersteld. En tot slot is de daling van de kosten van accupakketten sterker geweest dan indertijd ingeschat. (…) Als in het model met deze werkelijke ontwikkelingen was gerekend, dan zouden de uitkomsten dichter in de buurt van de werkelijkheid hebben gelegen. Kritiek op het model omdat de werkelijkheid anders is verlopen dan de middenwaarde die in de berekeningen voor het fiscaal beleid is geraamd, is onterechte kritiek. (…) De kritiek dat de onderzoekers op de beleidsstoel zijn gaan zitten, snappen we niet. Beleidsmakers leveren beleidsscenario’s aan. Onderzoekers rekenen die door. De discussie moet gaan over het beleid, en niet over modellen. En al helemaal niet over de integriteit van afzonderlijke onderzoekers”, zo schrijven zij in het FD.