De Fabrique in Maarssen is deze 1 oktober voor het tweede jaar op rij het decor van het Bovag-congres voor onafhankelijke garagebedrijven. Opnieuw koos de branchevereniging voor een festivalsfeer en met ruim 900 gasten is de opkomst hoger dan vorig jaar.

Voorzitter van de afdeling Bovag Onafhankelijke Autobedrijven Gerard ten Buuren en presentator Humberto Tan openen het plenaire gedeelte. Ten Buuren steekt het vraaggesprek van wal door te stellen dat onafhankelijke autobedrijven zich steeds meer ontwikkelen tot ‘local heroes’ – een mooie ontwikkeling, aldus Ten Buuren. “Ondernemers kennen de gezichten, zijn een baken van vertrouwen voor de lokale economie. Maar ik maak mij wel zorgen over kleine bedrijven. Het wordt steeds moeilijker voor ze om aan alle nieuwe regelgeving te voldoen. Het gevolg is dat er toch gemiddeld zo’n tien bedrijven per maand stoppen. Gelukkig komt datzelfde aantal ook weer terug in de vorm van jonge ondernemers die de kans zien.”

In het inleidende gesprek kijkt Ten Buuren nog kort terug naar vorig jaar, toen hij banken als ‘onfatsoenlijk’ omschreef. “Dat is nu veranderd. Zo hebben de Rabobank en de ABN echt de handschoen opgepakt. Zij hebben meer oog voor midden- en kleinbedrijf, bijvoorbeeld in de vorm van voorraadfinanciering. Het is niet dat ze alle aanvragen goedkeuren, maar ze hebben meer oog voor wat wel kan.”

Ten Buuren wijst ondernemers vervolgens op hun ‘bescheidenheid’ in het doorrekenen van de kosten. “Deze stijgen snel, denk alleen al aan equipment. Ik vraag mij soms wel af of bedrijven dit nauwkeurig doorrekenen. Ik maak mij wel eens zorgen dat sommige ondernemers zich tekort doen”, aldus Ten Buuren, die de inleidende beschietingen afsluit met een blik op de veranderende autokoper. “Consumenten doen nu meer onderzoek voordat ze een auto kopen. Ze gaan goed voorbereid naar de showroom, en daar zoeken ze zekerheid en betrouwbaarheid. Vroeger gingen klanten naar een autobedrijf voor informatie, maar in deze tijd hebben ze de voorkennis al en willen ze betrouwbaarheid van een autoverkoper. Dat betekent dat bedrijven ook moeten veranderen, onder meer door zich af te vragen of ze alle veranderingen die nu gaande zijn zelf kunnen faciliteren. Deelname aan een garageformule kan ook de overweging waard zijn.”

Tijdens Bovag Supercharge werd Autobedrijf Bie Olthof uit Nijverdal uitgeroepen tot Bovag Onafhankelijk Autobedrijf van het Jaar 2024. De vakjury prijst het autobedrijf om zijn vermogen om ‘groot te worden door klein te blijven’. Olthof is de opvolger van Stolk Autoservice, dat in 2023 de hoofdprijs in de wacht sleepte.

Politieke arena

In een vervolggesprek, de Bovag Talkshow gedoopt, schuiven voormalig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff (die in kabinet Rutte-II minster van Defensie was) en Bovag-voorzitter Han ten Broeke aan. Samen met Tan en Ten Buuren analyseert het kwartet de (auto)plannen van de regering-Schoof.

Volgens Dijkhoff en Ten Broeke hikt het nieuwe kabinet ‘erg tegen de lege schatkist aan’. “Dat betekent keuzes maken”, vult Tan aan. “En nu maken ze keuzes die ik niet begrijp”, reageert Ten Broeke. “Er is al sprake van een afvlakking van de EV-verkoop. Dit is het moment waarop de overheid mensen die schoon rijden niet zwaarder moet gaan belasten. Maar dat gaan ze wel doen. Op deze manier komt er onvoorspelbaarheid op de markt en dat maakt consumenten kopschuw. Ik wil dat de overheid een arm uitsteekt om mensen te helpen in plaats van een been uitsteekt om ondernemers te laten struikelen.”

Gerard ten Buuren vult aan: “Er moet beleid op langere termijn komen. In deze periode komen er veel Tesla’s uit de lease beschikbaar voor de consumentenmarkt. Maar juist nu maken we EV’s duurder waardoor het risico groeit dat deze auto’s naar de export gaan. Dat vind ik doodzonde. Ik vind het jammer als mensen nu toch nog voor een auto op fossiele brandstof kiezen.”

Twee keuzes

Ook Dijkhoff beaamt de behoefte aan consistentie. “Ik voel ook boosheid over het steeds veranderende EV-beleid.” Dan, lachend: “Kijk, ik rij elektrisch en omdat ik VVD’er ben heb ik dus ook twee elektrische auto’s”, waarna de oud-politicus op serieuze toon vervolgt: “Ondernemers hebben twee keuzes. De ene is meegaan in de inconsistentie en stoppen met investeringen en teruggaan in de tijd. De andere mogelijkheid is: doorgaan. En dat is nog beter. Vroeg of laat moeten ondernemers de stap maken en het is beter om een stap te vroeg dan een stap te laat te zijn. Uiteindelijk maken ondernemers zélf de keuzes, die zijn van doorslaggevend belang. Professionals in de autobranche hebben meer kennis van het vakgebied dan de mensen op het ministerie. En als er meer vraag dan aanbod is, maken de regels niet zo veel uit. Ondernemers zijn slimmer dan de regels en ze weten wel iets beters te verzinnen.”

Ik wil dat de overheid een arm uitsteekt om mensen te helpen in plaats van een been om ondernemers te laten struikelen.

Ten slotte erkent Ten Buuren dat het speelveld van de branchevereniging – mede door deze politieke ontwikkelingen – verandert. “Ons werk verschuift steeds meer naar Brussel en Den Haag en kan soms best lastig zijn voor onze leden om te begrijpen. Maar uiteindelijk worden de beslissingen in de politieke arena’s genomen, en daar moeten wij vooraan de rij staan.”

Trainingen

Naast het plenaire sessie heeft de Bovag deze Supercharge ook weer een festivalsfeer gecreëerd met onder meer foodtrucks, kartspellen en borrelplaatsen. Daarnaast zijn er twee kleine zalen voor subsessies. In een daarvan wordt Bovag-lobbyist Rogier Kuin de hemd van het lijf gevraagd over de politieke actualiteit. Hij probeert de ‘gekke’ Haagse begrotingsregels toe te lichten, zoals de belastingtegenvaller op elektrische auto’s waardoor de korting in de mrb komende jaren fors wordt versoberd. Komend jaar betalen EV-rijders 25 procent van het mkb-tarief, vanaf 2025 tot 2030 is dat 75 procent. 

“Het is niet uit te leggen”, zegt Kuin. “Op deze manier halen we de klimaatdoelstellingen niet, autorijden wordt duurder en bovenal is het onbetrouwbaar beleid.” In de zaal wordt het moeilijk geaccepteerd.

De gemoederen lopen deze sessie hoog op als het cashlimiet van 3.000 euro ter sprake komt waar afgelopen week mee is ingestemd in de Tweede Kamer. De zaal is het niet eens met de lobby die Bovag voerde op dit vlak. Kuin schermt zich achter het Bovag-bestuur dat bestaat uit de leden, en hiermee mee heeft ingestemd tot onbegrip van de zaal.

Uitstroom

Er zijn ook subsessies waar politieke besluitvorming geen of alleen indirect een rol speelt. Zoals bij een panelgesprek onder leiding van Janita Hurmans (lid van de ledenraad van Bovag). Zij sprak met Gert Dingerink (Autovakmeester Dingerink) en Emiel Stolk van Stolk Autoservice over hun personeelsbeleid. De branche maakt zich zorgen om de hoge uitstroom van jonge mensen – van de 20 tot 29 jarigen verlaat 39,5 procent de autobranche – zo houdt moderator Hurkmans de zaal aan het begin van de sessie voor. En: “Stilstand is geen optie, zeker niet voor je mensen.”

Tijdens het korte gesprek ligt de nadruk op (het belang van) trainingsmogelijkheden. “Ik investeer in trainingen, onder meer op gebied van productinformatie en communicatie voor mijn personeel”, stelt Stolk, die zelf ook van tijd tot tijd aanschuift bij de lessen. “Zo probeer ik gelijkheid te creëren. Ik kan meepraten met ‘de jongens’, zo ben ik beter in staat om in te schatten hoe zij zich ontwikkelen. Ik wil mijn personeel motiveren, trots maken en laten zien dat ze progressie boeken.”

Dingerink vult aan dat hij graag meer ’trainingen op maat’ ziet komen. “Nu zijn het vaak standaardtrainingen die niet precies aansluiten bij de specifieke wensen. Vaak komen ze dan teleurgesteld terug op het werk. Langzaam maar zeker gebeurt dit overigens wel, zo komt er af en toe een trainer bij ons op locatie die specifiek ingaat op onze wensen. Maar daar kan de branche nog verder verbeteren.”

‘Eigen kweek’

Ook Laura Weijland, manager arbeidsvoorwaarden bij Bovag, duikt in haar subsessie diep in het personeelstekort, samen met ondernemers Wouter van Kuilenburg (Bosch Car Service Van Kuilenburg) en Kees van As (Autobedrijf Van As). Van Kuilenburg gelooft in ‘eigen kweek’ om personeel binnen te krijgen door ROC’s en bedrijfsleven beter te matchen. “De praktijk sluit niet altijd aan bij de theorie. Dat proberen we beter op elkaar aan te laten sluiten.”

Van As werkt samen met een bureau voor de werving en selectie van technisch personeel. “Je bereikt op die manier de mensen die nog niet echt op zoek zijn naar werk, maar je zorgt er wel voor dat potentiële kandidaten in een voorstadium al geïnteresseerd raken in ons bedrijf.” Van Kuilenburg voegt eraan toe dat hij ook wel eens klanten gevraagd hebben om personeel voor te dragen. “De autobranche is geen Coolblue of Afas. Het is geen roze wolk, maar je moet wel plezier hebben in je werk. Dat is cruciaal. Daar is alleen geen formule voor. Je moet gewoon een leuk bedrijf zijn. Mensen willen bij je komen werken, niet alles draait om geld en salaris is mijn ervaring.”

Van As: “We zijn een klein team met zeven man. Eenvoudige dingen, als samen koffie drinken, lunchen en lol maken, zijn voor ons essentieel. Daarnaast is het ook belangrijk dat  monteurs altijd de beschikking hebben over goed gereedschap in de werkplaats.”

Over het antwoord op de laatste vraag van sessieleider ‘wat werkt niet’ zijn alle aanwezigen het eens: adverteren op vacaturesites.

CSRD

Op het congres komt ook CSRD ter sprake. De Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht bedrijven om een duurzaamheidsrapportage uit te brengen. De regels gelden sinds 2024 voor grote bedrijven, maar ook kleine mkb-bedrijven hebben ermee te maken als opdrachtgevers deze rapportage verlangen.

In een sessie met Marieke Kuijpers, sectorbankier bij de Rabobank, en Hannie Stappers van Bovag worden de autobedrijven gewaarschuwd dat zij vanaf begin volgend jaar vragen kunnen krijgen van banken, verzekeraars of klanten waarvoor ze onderhoud doen om data aan te leveren. Dat gaat over duurzaamheid in alle aspecten van de bedrijfsvoering.

Kuijpers benadrukt het belang van het invullen van de duurzaamheidsrapportage, ook wanneer dit niet wettelijk verplicht is. Autobedrijven die niet over de rapportage beschikken, verliezen mogelijk klanten, waarschuwt zij.

“Dit kan betekenen dat bijvoorbeeld Ayvens kiest voor onderhoudsbedrijven die wel de data aanleveren”, zegt Kuijpers. “Als je geen data aanlevert, loop je risico om klanten te verliezen. Maar het netjes aanleveren van data biedt ook kansen om je bedrijfsvoering te optimaliseren, en helpt je aan bijvoorbeeld een lagere rente.”

De CSRD-wetgeving is omvangrijk, het vinden en aanleveren van de juiste data kost tijd en levert extra werk op. Kuijpers complimenteert Bovag dan ook met het brancheformat voor mobiliteitsbedrijven dat de organisatie heeft ontwikkeld. “Jullie zijn een van de eerste brancheorganisaties met een format dat iedereen helpt om de rapportageplicht te stroomlijnen richting alle partijen die hierom vragen,” besluit zij. De zaal met veel vertegenwoordigers van onafhankelijke autobedrijven blijft desondanks angstvallig stil. Ze lijken nog niet helemaal te weten over wat er op hun afkomt.

[Met bijdragen van Sander van Vliet, Michael van Wijngaarden en Kim Andriessen.]