Analyse: alles zit mee voor de grote leasemaatschappijen
Nieuwe eigenaren kunnen voor een frisse wind zorgen in de Nederlandse leasebranche. Athlon is na de verkoop aan Daimler de laatste top-3 leasemaatschappij die in andere handen komt. Gezien de stevige overnamesommen is het vertrouwen in aanhoudend goede financiële resultaten groot. Maar hoe reëel is dat? In deel een van deze analyse kijken we naar de remarketing, margedruk en lage rente. Bekijk onze Leasemaatschappij Top 24 uit mei van dit jaar met daarin alle informatie over de grootste leasemaatschappijen.
De verkoop van Athlon is het sluitstuk van de wisseling van de wacht aan de top van de Nederlandse leasebranche. Eerder kregen Alphabet (voorheen ING Car Lease, in handen van BMW) en Leaseplan (eerder dit jaar overgenomen door een consortium van investeerders) een nieuwe eigenaar. Het is een teken dat de consolidatieslag in de leasewereld doorzet. Fusies en overnames zijn dit jaar aan de orde van de dag, dat bleek al uit de Top 24 Leasemaatschappijen die Automotive in mei publiceerde. Daimler Financial Services legt voor Athlon – onderdeel van De Lage Landen groep – 1,1 miljard euro neer. Dat is in lijn met de waarderingen bij de overnames van ING Car Lease en Leaseplan. Voor elf keer de jaarwinst koopt Daimler een goedlopend bedrijf met een hoog rendement. Wellicht nog belangrijker voor de autofabrikant is dat het met de overname toegang krijgt tot een arsenaal aan vooraanstaande klanten en meer grip op de mobiliteitsketen.
Kritische fase
Toch is het nog maar de vraag of de hoge rendementen die de leasebranche in de voorbije jaren wist te realiseren op langere termijn houdbaar zijn. De opvatting is wijdverbreid dat de markt aan de vooravond van ingrijpende veranderingen staat. Nieuwe technologie, gewijzigde opvattingen over mobiliteit, de opkomst van schone(re) auto’s en ‘nieuwe’ concepten als private lease en autodelen zullen de komende jaren aanzienlijke impact hebben. Niet voor niets stelde Athlon-ceo Frans Janssen eerder dit jaar dat de markt zich in een ‘kritische fase’ bevindt.
Wie in detail naar de cijfers van de Nederlandse leasemaatschappijen kijkt, moet constateren dat de goede resultaten in de voorbije jaren vooral te danken zijn uit de recordinkomsten uit remarketing. Op de binnenlandse markt profiteren leasebedrijven van de relatief hoge prijzen voor ex-leaseauto’s, veroorzaakt door het geringe aanbod van occasions na jaren van dalende nieuwverkopen. Ook de export heeft een grote vlucht genomen, vooral doordat in het buitenland fiscale stimulering van gebruikte energiezuinige auto’s in zwang is geraakt. De grote leasemaatschappijen hebben al jaren een sterke internationale oriëntatie en weten doorgaans goed wat er in andere markten speelt en kunnen daar hun voordeel mee doen. Maar het is onwaarschijnlijk dat deze gunstige omstandigheden nog lang aanhouden. Door de fiscale sturing op de leasemarkt is een zeer eenzijdig leasewagenpark ontstaan. Voor occasions ontbreken deze fiscale prikkels. Het risico bestaat dat de binnenlandse markt overspoeld raakt met de nu populaire leasemodellen. Prijsdruk en dus lagere marges voor remarketing zullen het gevolg zijn. Wat betreft de export is het onzeker hoe lang nog kan worden geprofiteerd van de fiscale stimulans van gebruikte energiezuinige auto’s in het buitenland. Zo snel als sommige afzetmarkten zijn ontstaan, zo snel kunnen ze ook weer opdrogen. Leaseplan merkte bij de presentatie van de Q3-cijfers al op dat de remarketinginkomsten niet langer stijgen.
Prijsdruk
Daarnaast zijn er ontwikkelingen aan de vraagkant die de marges in de toch al door prijsdruk gekenmerkte leasemarkt verder onder druk kunnen zetten. Denk aan het streven naar kostenbeheersing bij de zakelijke klanten van leasemaatschappijen, flexibilisering van de arbeidsmarkt en de opkomst van alternatieve mobiliteitsvormen als private lease, car-on-demand en poolauto’s. De laatste jaren kalft de vraag naar langjarige zakelijke leasecontracten – traditioneel de pijler onder de leasemarkt – af. Het belang van alternatieve mobiliteitsvormen neemt juist toe.
Logischerwijs heeft een stijgende rente grote invloed hebben op de maandprijs, en daarmee op de aantrekkingskracht van private lease.
Het duidelijkste wordt dat geïllustreerd door de spectaculaire opkomst van private lease, dat definitief lijkt te zijn doorgebroken. Het aantal private leasecontracten ligt nu op bijna 50 duizend (en volgens Pon al veel hoger); meer dan de helft van de grote leasebedrijven verwacht dat in 2020 minstens een kwart van de portefeuille uit private lease bestaat. Groei van de leasemarkt moet dus daar vandaan komen. Maar nog meer dan voor zakelijke lease geldt voor private lease dat prijs de bepalende factor is. Gevolg is dat er niet veel op wordt verdiend. De lage rente is naast het productieoverschot bij fabrikanten de belangrijkste factor voor de spectaculaire groei van private lease.
Logischerwijs heeft een stijgende rente grote invloed hebben op de maandprijs, en daarmee op de aantrekkingskracht van private lease. Voor private lease geldt nog meer dan voor zakelijke lease dat prijs de allesbepalende factor is. De groei in de leasemarkt komt nu vrijwel volledig voor rekening van private leasecontracten. Als de rente stijgt, zou het met die groei abrupt gedaan kunnen zijn.
Blikschuivers
In een prijsgedreven markt is het lastig onderscheidend te zijn. In combinatie met een nauwelijks groeiende markt kan gebrek aan onderscheidend vermogen tot verdere erosie van de marge leiden. Dat hebben de leasebedrijven deels aan zichzelf te wijten. De branche heeft de afgelopen jaren – uitzonderingen daargelaten – niet bepaald alert gereageerd op de veranderingen aan de vraagkant. De kritiek dat veel leasebedrijven ‘blikschuivers’ zijn die vooral bezig zijn met auto’s op de markt te zetten, is niet geheel onterecht. Waar de toegevoegde waarde onduidelijk is, zal de klant geneigd zijn voor goedkoopste aanbieder te kiezen.
Maandag verschijnt deel 2 van de analyse.
